Diafragma
Je hebt een camera en je wilt ook die mooie foto’s maken die je van anderen ziet. Maar hoe doe je dit nu? Ik heb goed nieuws voor je … FOTOGRAFIE IS DOOR IEDEREEN TE LEREN. En het mooie is dat je niet meteen een dure camera hoeft te kopen! Tegenwoordig kun je veel doen met een smartphone. En alles is ook relatief … Omdat het voor iedereen anders is WAT je wilt fotograferen en welke foto’s je leuk vindt. Hoeveel tijd je er aan wil besteden, en niet onbelangrijk, het budget wat je er aan uit kunt geven.
Voor deze blogs ga ik er vanuit dat je een camera hebt die je volledig handmatig in kunt stellen. En HOE je die camera zelf in kunt stellen ga ik je door middel van korte blogs proberen uit te leggen.
Bij fotografie heb je altijd te maken met licht. Geen foto zonder licht. Simpel als dat! En dat licht in je camera regel je met de BELICHTINGSDRIEHOEK. Dit bestaat uit diafragma, sluitertijd en ISO. Alle drie deze dingen regelen iets anders.
- Het diafragma bepaalt hoeveel licht er op je sensor valt.
- De sluitertijd bepaalt hoe lang het licht je sensor binnenkomt.
- En de ISO bepaalt de gevoeligheid van de sensor.
Met deze drie samen bepaal je de belichting van je foto. Om te zien of de belichting goed is heb je een belichtingsmeter op je camera, deze zie je in de zoeker van de camera.
Om het even heel simpel te houden voor het begin: als het streepje wat de belichting van je foto aangeeft op de lichtmeter op de 0 staat, wordt je foto goed belicht in de basis. Dat hier uitzonderingen op zijn en dat er verschillende manieren zijn waarop je het licht in je camera kunt meten, komt later aan de orde. Voorlopig gaan we ervan uit dat als die belichtingsmeter op 0 staat je foto goed belicht is.
In deze blog gaan we het DIAFRAGMA eens nader toelichten. Wat is het eigenlijk? Wat doet het?
Ik hoop dat de twee onderstaande foto’s dit verschil duidelijk maken. Op de eerste foto heb ik een KLEIN diafragma gebruikt. En op de tweede foto is een GROOT diafragma gebruikt. Het is precies hetzelfde onderwerp, ik zat op precies dezelfde plek en mijn focus is niet veranderd. Het enige wat veranderd is in deze tweede foto, is het diafragma en de sluitertijd.
Wat is het diafragma nu precies?
Het diafragma is de lichtopening in je lens. Technisch gezien zit diafragma dus NIET in je camera, maar in je lens. Elke lens heeft lamellen die geopend of juist gesloten kunnen worden. Er zijn natuurlijk verschillen in lenzen, maar hoe kleiner het f-getal op je lens, des te verder kunnen de lamellen van je lens worden geopend om licht op je sensor te laten vallen. Het diafragma wordt aangeduidt met het f-getal.
Een GROOT diafragma is een GROTE van de lamellen in je lens, maar dit wordt aangegeven door een LAAG nummer zoals bijvoorbeeld f / 1.4
Een KLEIN diafragma is dan ook een KLEINE opening van de lamellen in je lens, en dit wordt aangegeven door een HOOG nummer zoals f / 22
Om het diafragma goed te begrijpen kun je het vergelijken met de pupil van je oog. Als je op een zonnige dag buiten in de zon staat, worden de pupillen van je ogen kleiner om te voorkomen dat het licht te fel wordt om naar te kijken. Wanneer je in het donker buiten bent, worden de pupillen van je ogen groter om meer licht op te vangen zodat je beter kunt zien. Hiermee kan het diafragma worden vergeleken.
Wat doet het diafragma?
Om meteen een andere belangrijke term in de fotografie te introduceren. Het diafragma bepaalt de scherptediepte (DOF) in je foto. En dat is iets heel belangrijks om te controleren. Met het diafragma bepaal je hoeveel scherp is in je foto, of hoeveel onscherp is.
Als je dit onder de knie hebt, kun je er goed gebruik van maken door de scherptediepte te gebruiken om alle aandacht van de kijker op het onderwerp van je foto te vestigen.
Als je hiermee wil gaan spelen door je diafragma te gaan instellen, en nog niet weet hoe die belichtingsdriehoek nu precies werkt om de juiste belichting te krijgen voor je foto. Zet je camera dan eens op het semi-automatische diafragmavoorkeuze programma. Hiermee bepaal jij het diafragma en zoekt je camera hier automatisch de juiste sluitertijd en ISO bij.